கிரேக்க வரலாறு பல்லாயிரம் ஆண்டுகளுக்கு முற்பட்டது.பரந்த கிரேக்கத்தின் பல பகுதிகளிலும் 1.5 - 2 மில்லியன் வருடத்திற்கு முன்பிருந்தே மக்கள் வாழ்ந்து வந்திருக்கிறார்கள் என்பதை தொல்பொருளாராய்ச்சி மூலம் அறியக் கிடைக்கின்றது. பெட்ரலோனா சல்கிடிகியில் (நாக்கு சுளுக்குதா?) கண்டெடுக்கப் பட்டதைப் போன்று fossilized மண்டையோடுகள், வீட்டுப்பாவனைப் பொருட்களின் மிச்சங்கள், நகைகள், பல்வேறு உலோகங்களினாலான கலைப் பொருட்கள் என்பன தொல்பொருள் ஆராய்ச்சியாளரினால் வெளிச்சத்திற்கு கொண்டு வரப்பட்டுள்ளன. இவை கற்காலத்திலிருந்து கிரேக்கம் அடைந்த பண்பாட்டு வளர்ச்சிக்கான சாட்சிகளாகக் கருதப்படுகின்றன. நியோலித்திக் காலப் பகுதியில் (கி.மு 6800 - 3200) நிரந்தரக் குடியேற்றங்கள் கிரேக்கத்தில் அமையப்பெற்றன. இவை கால்நடை வளர்ப்பு, விவசாயம், பண்டமாற்று போன்றவற்றினை அடிப்படையாகக் கொண்ட சிறந்த பொருளாதாரக் கட்டமைப்பைக் கொண்டிருந்தனவாம். கலையும் முக்கிய இடம் பெற்றிருந்தது. தொல்பொருளாராய்ச்சியின் போது அறியப்பட்ட/பெறப்பட்ட கட்டடக்கலையின் சிறந்த படைப்புகளின் இடிபாடுகள், கல்லறைகள், மனித்/மிருக உருவச்சிலைகள், நகைகள், நாணயங்கள், முத்திரைகள் மற்றும் அக்காலத்தில் மக்கள் பாவித்த கருவிகள் போன்றன நியோலித்திக் காலத்து நாகரிகத்திற்குரிய அடையாளங்களாகும். இக்குடியேற்றங்கள் அமைந்திருந்த இடங்களில் தற்போது அடையாளம் கணப்பட்டுள்ள இடங்களின் எண்ணிக்கை கிட்டத்தட்ட ஆயிரத்தைத் தாண்டுகிறது. இவற்றிலே காலத்தால் முந்தியதாகக் கருதப்படுவது கி.மு 6000 ஐச் சேர்ந்ததாகும். இவற்றுள் பிரபலமானவை தெசெலியாவில் உள்ள செஸ்க்ளோ & டிமினி, கிரீட்டிலுள்ள வெர்னா, அர்கொலிடா, நொசோஸ் என்பன.
கிட்டத்தட்ட கி.மு 3000 அளவில் அண்மையிலிருக்கும் (துருக்கியில்) ஆசியா மைனரிலிருந்து குடி பெயர்ந்த இந்தோ-ஐரோப்பிய இனத்தவர் கிரேக்கப் பெருநிலத்தில் கால் பதித்து அங்கிருந்த பழைய நியோலித்திக் மக்களை படிப்படியாக வெற்றி கொண்டனர். இந்தோ-ஐரோப்பியரிடம் காணப்பட்ட வெண்கலம் பற்றிய அறிவு தான் கிரேக்கத்தின் வெண்கல யுகத்திற்கு தோற்றுவாயாக அடையாளம் காணப்படுகிறது. வெண்கலத்தின் அறிமுகம் , ஏனைய உலோகங்கள் பற்றிய அறிவு தொழிநுட்பம் என்பன தேசத்தின் அன்றாட வாழ்க்கை, சமூக ஒழுங்கமைப்பு என்பவற்றில் மாற்றத்திற்கும், மற்றும் வர்த்தகத் தொடர்புகளுக்கும் வித்திட்டன. வெண்கலம் ஆயுதத் தயாரிப்பில் முக்கியமானதாகக் கருதப் பட்டதால் கருங்கடலிலிருந்து தெற்கு ஏஜியன் வரை வர்த்தகத் தொடர்புகள் ஏற்பட்டன. இவ்வர்த்தக வலைக்கட்டமைப்பு உலோக வியாபரத்திற்கே பிரதானமாகப் பயன்படுத்தப்பட்டது. ஏஜியன் கடற்பிரதேசத்தில் மீன்பிடியும் வணிகமுமே பிரதானமாக இருந்தன. இவையிரண்டிற்கும் ஏதுவாக இருந்ததால் கிரேக்க பெருநிலத்தை விட கரையோரப் பிரதேசங்களும் தீவுகளுமே அதிகளவு மக்கள் குடியேற்றத்தைக் கண்டன. இவ்விடங்களே இதன் மூலம் முதலாவது ஐரோப்பிய நாகரிகத்திற்கு வழி கோலின. வெண்கல யுகம் 3 பிரதான நாகரிகங்களுக்கு கருவறையாகியது. அவை: சைக்ளெடிக், மினோஅன், மைசீனியன் என்பன.
வெண்கல யுகத்தில் உலோக வேலைகள், உலோகச் சேர்க்கைகள் பற்றிய அறிவு வளர்ந்து அபிவிருத்தியடைந்து பல துறைகளிலும், முக்கியமாக விவசாயத்துக்குரிய கருவிகள், கலை வடிவங்கள் என்பவற்றில் எழுச்சிமிகு மாற்றங்கள் கொண்டுவந்தது. மேலும் இந்த காலகட்டத்தில் கால்நடை வளர்ப்பு, வர்த்தகம், விவசாயம், உற்பத்திகள் என்பன ஒரு ஒழுங்கிற்குள் வரையறுக்கப்பட்டு கட்டுக்கோப்புடன் வளர்ச்சியடைந்தன. தொழினுட்பத் திறமை, நகர அபிவிருத்தி,வேலைப்பகிர்வு, சமூக அமைப்பு, கலைவளர்ச்சி இவற்றுடன் (ஆரம்பநிலை) நிர்வாக அறிவும் திறமையும் கிரேக்கப் பெருநிலத்தை ஒரு சிறந்த நாகரிகம் உருவாவதற்கான விளைநிலமாக, அந்நாகரிகம் வளர்வதற்கு ஒரு தொட்டிலாக அடையாளப்படுத்தியது. முன்னே குறிப்பிட்டது போல வெண்கல யுகத்தில் 3 பிரதான நாகரிங்கள் இருந்தன. ஒவ்வொன்றும் தனித்தனி வழியே சென்று பல்வேறு கட்டங்களைத் தாண்டி வளர்ந்தன.
ஏஜியன் பிரதேசத்தில் செழித்ததும், ட்ரோயிலிருந்த துரோஜன் நாகரிகம், வடகீழ் ஏஜியன் தீவுகள் மற்றும் சைக்ளேட்ஸ் தீவுகளைச் சார்ந்த சைக்ளேட்ஸ் நாகரிகம் ஆகியவற்றைத் தன்னகத்தே கொண்டதும், முதலாவதான நாகரிகமாகும். இரண்டாவது கிரீட்டன்/மினோஅன் நாகரிகம். மத்தியகிழக்கு நாடுகளுக்கான கடல்வழிப் பாதையில் உள்ள கேந்திர முக்கியத்துவம் வாய்ந்த கிரீட் தீவில் நிலை கொண்டிருந்தது.இதன் முக்கிய நகரங்கள் நோசோஸ், ஃபீஸ்டோஸ், ஸேக்ரோஸ் மற்றும் மாலியா என்பன. ( கி.மு 1500ல் மைசீனியரின் கையில் வரும் வரை மத்தியதரைக்கடற் பிரதேசத்தில் கிரீட் கலாச்சாரமும், வாணிபமுமே ஆதிக்கம் செலுத்தின.) மூன்றாவதாக குறிப்பிடப்பட்ட மைசீனியன் நாகரிகம் ஹெலனிக் அல்லது ஹெலடிக் எனவும் அறியப்படுகிறது. இந்நாகரிகம் கிரேக்கத்துப் பெருநிலத்திலும், குறிப்பாக பெலோபொனீஸ் குடாநாட்டிலும் செழித்தது. இதனுடைய முக்கிய நகரங்கள் மைசீனி,திரைன்ஸ், பைலோஸ்.